تأثیر برخی از مواد معدنی روی فعالیت بیوکنترلی باکتری bacillus subtilis علیه rhizoctonia solani عامل مرگ گیاهچه لوبیا

باکتری های محرک رشد گیاه نه تنها قادر هستند طیف وسیعی از بیمارگرهای گیاهی را مهار کنند بلکه توانایی افزایش رشد گیاه و بهبود کیفیت محصول را نیز دارا هستند. یکی از راهبردهایی که در امر تجاری سازی این عوامل در نظر گرفته می شود بحث طراحی محیط کشت برای تولید انبوه این باکتری هاست. در این پژوهش هدف این بود که اثر برخی از عناصر معدنی روی تولید زی توده و فعالیت بیوکنترلی باکتریbacillus subtilis علیه rhizoctonia solani عامل مرگ گیاهچه لوبیا بررسی گردد. در ابتدا، پنج جدایه شناخته شده با فعالیت مهار زیستی از جنس باسیلوس انتخاب و با بررسی آزمون های هاله بازدارندگی، ترکیبات فرار، افزایش رشد گیاه و بازداری از بیماری در شرایط گلخانه، جدایه inr7 از بین آنها انتخاب شد. اثر هفت عنصر معدنی کم مصرف روی افزایش جمعیت باکتری در آزمایشگاه و نیز روی کارایی باکتری در مهار بیماری مرگ گیاهچه لوبیا در گلخانه بررسی شد. برای هر عنصر 3 غلظت در نظر گرفته شد. عناصر مورد بررسی و غلظت های بهینه آن ها بر حسب میکرومول شامل آهن (36)، روی (70)، بُر (6/19)، مس (7)، منگنز (25)، کبالت (7) و مولیبدن (1/8) بودند. غلظت های دو برابر بهینه و نصف بهینه نیز به عنوان غلظت های حداکثر و حداقل مورد بررسی قرار گرفتند. عناصر آهن، مس، روی و بُر با افزایش غلظت، جمعیت باکتری را افزایش دادند، در واقع در غلظت های بالا موثر بودند. کبالت و مولیبدن در غلظت میانه جمعیت را افزایش دادند و با افزایش غلظت بیش از این، باعث کاهش جمعیت شدند. منگنز در پایین ترین غلظت موثر بود و با افزایش غلظت، جمعیت را کاهش داد. در آزمون گلخانه ای، عناصر مس، بُر، روی و مولیبدن با افزایش غلظت درصد مهار بیماری را افزایش دادند؛ به طوری که در بالاترین غلظت، بیشترین درصد مهار بیماری مشاهده شد. کبالت نیز با افزایش غلظت، درصد مهار بیماری را افزایش داد؛ اما بین غلظت ها تفاوت ها معنی دار نبودند. آهن و منگنز در غلظت های پایین درصد مهار بیماری را افزایش دادند. به طوری که آهن حتی در غلظت های کم نیز به طور معنی داری بیماری را مهار کرد و با افزایش غلظت از درصد مهار بیماری کاسته شد. در مورد منگنز نیز بیشترین مهار بیماری در کمترین غلظت مشاهده گردید. در مجموع غلظت بهینه برای عناصر مورد استفاده مشابه نبود و حتی در مورد یک عنصر خاص بین غلظت بهینه برای تولید زی توده و کارایی باکتری در مهار زیستی بیماری اختلاف وجود داشت.